Μάνα....εγώ....

"Εγώ; Μάνα;"....Απίστευτο μου ηχούσε, παράταιρο.... Για κάποια άλλη ναι, μέσα. Μα για μένα; Που 'θελα να τριγυρνάω, να είμαι χωρίς πρόγραμμα, να είμαι χωρίς δεσμεύσεις. "Α πα πα! Δεν μου κολλάει", έτσι σκεφτόμουνα. Και το επόμενο λεπτό αγάπησα τη λέξη, ξεπέρασα τους πρώτους φόβους και είπα "Ναι. Εγώ. Μάνα. Εγώ. Μαμά. Εγώ θα είμαι η μαμά. Εγώ"....

Πέρασαν 8μιση χρόνια. 8μιση καινούρια χρόνια, χρόνια μιας άλλης εποχής και μιας άλλης ζωής. Με την Μ. Είναι ρε παιδί μου σα να έχεις μια ζωή πριν και μια μετά τη μητρότητα. Άσε που πολλές φορές νιώθω πως έχω ξεχάσει πώς ήταν πριν την Μ. Την δικιά μου Μ. Είναι σα να είμαστε μαζί από πάντα.

Ξέχασα από την ώρα που την πρωτοείδα την ταλαιπωρία της γέννας και τις μικροδυσκολίες της εγκυμοσύνης. Φάνταζαν όλα τόσο μικρά κι ασήμαντα μπροστά σ' εκείνη. Ένα υπέροχο μωρό, με ένα ζωηρό βλέμμα, αεικίνητα πόδια, τεράστιο χαμόγελο, μεγάλη πατούσα κι υπέροχη μυρωδιά. Αχ αυτή η μυρωδιά....! Την έχω επιθυμήσει, το λέω!

Τι να πρωτοθυμηθώ; Ποια συγκίνηση είναι η μεγαλύτερη και τι έχω να ζήσω ακόμα... Θυμάμαι σίγουρα πώς έκλαψα μόλις την είδα κι ας είχα 39μιση πυρετό από την ταλαιπωρία. Θυμάμαι την πρώτη μας αγκαλιά και την αγκαλιά που με έκανε πιτσιρικάκι μόλις γυρνούσα από τη δουλειά στο σπίτι. Θυμάμαι έντονα την πρώτη φορά που δοκίμαζε σοκολάτα και είχε γίνει χάλια. Που έλεγε μαμά κι εγώ έλιωνα. Που της τραγούδαγα πτώμα το "Πάρε με αγκαλιά και πάμε" για να την πάρει ο ύπνος χαράματα στο Καστρί. Που την έπαιρνα από τη Νέα Υόρκη τηλέφωνο να μου πει τι θέλει να της φέρω κι εκείνη μου έλεγε "πατατάκια". Που την βαφτίζαμε στο Θέρισσο και δεν ηρεμούσε παρά μόνο στην αγκαλιά μου. Θυμάμαι τη συγκίνησή μου όταν πρωτοπήγαμε μαζί στα Χανιά και την πρώτη μας βόλτα όταν εκείνη ήταν λίγο πιο μεγάλη στην Παλιά Πόλη. Ήμασταν οι δυο μας και μυρίζαμε τ' αρώματα στις γειτονιές, κάναμε πλάκα στα πλακόστρωτα, χορεύαμε και γελούσαμε οι δυο μας. Θυμάμαι την ανησυχία μου στον πρώτο της πυρετό, τη στενοχώρια μου όταν έπρεπε να κάνει ράμματα στη μύτη παραμονή του γάμου της Τώνιας. Θυμάμαι και ιδρώνω ολόκληρη τη μέρα που μου έφυγε απ' τα χέρια στην Αμφιλοχία και πέρασε μόνη το δρόμο απέναντι - κι έχασα δέκα χρόνια απ' τη ζωή μου. Και λιώνω κάθε φορά που αποκοιμιέται στην αγκαλιά μου. θυμάμαι τη συγκίνηση στην πρώτη πρώτη παράσταση στο σταθμό. Και το κλάμα στην αποχαιρετιστήρια παράσταση από το Πορτοκάλι. Και τόσα άλλα....

Κι όμως είναι τόσο δύσκολο να είμαι μάνα. Ξέρω ότι κάνω λάθος κι ότι μπορεί και να υπερβάλλω μερικές φορές, μα δε μπορώ να ζυγίζω πάντα τις αντιδράσεις μου. Ξέρω τη θεωρία. Στην πράξη τα βρίσκω σκούρα. Ποια είναι η ισορροπία μεταξύ αυστηρότητας και σωστής καθοδήγησης; Ποια είναι τα όρια της ανεκτικότητας και της ανοχής; Πόση κατανόηση πρέπει να δείχνω; Πώς να ελέγχω πάντα τα νεύρα μου όταν έχω απέναντι ένα 8χρονο πλάσμα με γλώσσα εφήβου ώρες ώρες κι όταν λέω δέκα κι απαντάει με εκατό; Δεν ψάχνω επιστημονικές απαντήσεις και δρόμους. Όχι, αυτά τα αφήνω για τις ώρες της ψυχραιμίας, στις φουρτούνες τι γίνεται...

Αυτές τις μέρες, τις πρώτες μέρες της σχολικής χρονιάς, που τα παιδιά είναι αλαλιασμένα και το μυαλό τους ταξιδεύει σε παραλίες, διακοπές, παιχνίδια στο λάπτοπ και nintendo, εκδρομές με φίλους, τηλεόραση, νέους αστέρες της λατινικής Αμερικής και άλλα συναφή, έτσι κι η δικιά μου. Ε, πάει η πρώτη μέρα κι η δεύτερη μπορώ να πω, πάει κι η πρώτη βδομάδα και περνάμε στην επόμενη κι η μικρή αλλού απλώς. Έβαλα τις φωνές. Πολλές φωνές. Και τώρα έχω τύψεις. Και την έβλεπα που έκλαιγε και εκείνη τη στιγμή που φώναζα ένιωθα τύψεις. Ήθελα να την πάρω αγκαλιά για να μην κλαίει. Κι εκείνη σκληρή να συνεχίζει και να λέει και να κλαίει. Και δεν το έκανα τελικά. Κράτησα χαρακτήρα. Για να μη με τουμπάρει. Έτσι λέει η λογική κι έτσι έπραξα. Υπάρχει όμως κι η καρδιά. Τι να κάνω; Κι εκεί είναι που τα χάνω. Κι ας πιστεύω πώς τα παιδιά μας έχουν ανάγκη από γονείς όχι από φίλους. Κι αν το επεκτείνω, αληθινοί φίλοι είναι όσοι λένε την αλήθεια πραγματικά. Αλλά ας μην πάμε αλλού....

Με αυτά τα διλήμματα προχωράμε. Και στήνουμε την καθημερινότητά μας με τεράστια αγωνία για το τι δίνουμε στα παιδιά μας και πώς τα μεγαλώνουμε. Δεν υπάρχει συνταγή γι' αυτό. Ούτε συγκεκριμένες οδηγίες. Γι' αυτό και σ' αυτά τα νερά το κολύμπι είναι δύσκολο. Αλλά η διαδρομή, μοναδική, ασύγκριτη. Και εν τέλει νιώθω τυχερή που το ζω. Το λέω μέσα μου, το συζητώ, το μοιράζομαι κι εδώ. Θα επανέλθω σε αυτά κάποια στιγμή.

Πώς να μην τα έχουμε χαμένα;

Πώς να μην τα 'χουμε χαμένα; Τι να περιμένουμε δηλαδή; Πόσο ψύχραιμοι να είμαστε; Πόσο μπορούμε να σιωπούμε γιατί και να φωνάζουμε και να ζητούμε πράγματα κανείς δεν ακούει.....

Είναι εύκολο να αρχίσω να λαϊκίζω, να βρίζω, να κατηγορώ. Είμαι θυμωμένη. Όλοι μας είμαστε. Το αντίθετο θα ήταν το παράδοξο. Με τη λογική λέω πως κι εγώ έχω ευθύνη σε αυτό. Τα βάζω κάτω και ψάχνω να τη βρω βεβαίως. Γιατί προσωπικά έχω δουλέψει πολύ. Και θα συνεχίζω να δουλεύω - πρώτα ο Θεός! Προσωπικά δεν επαναπαύτηκα στις δάφνες μου - ναι ακομπλεξάριστα λέω ότι κατάφερα πολλά κι ας μην το πολυλέω γενικώς. Ξέρω μέσα μου όμως. Όπως ξέρω ότι το επόμενο λεπτό μιας κατάκτησης ήταν η αγωνία για το καινούριο, το επόμενο, το "μετά" που λέμε. Τώρα, δε μπορώ να σκέφτομαι το "μετά" δυστυχώς. Παλεύω για το σήμερα, για το τώρα, μέρα την μέρα, πόντο πόντο.

Και συνεχίζω να λέω ότι σίγουρα έχω κι εγώ ευθύνη σε όλο αυτό. Και συνεχίζω να την ψάχνω. Κι ας μην πίστεψα ποτέ "τα ψεύτικα, τα λόγια, τα μεγάλα". Πάντα μου προκαλούσαν αποστροφή και με οδηγούσαν σε πιο περιθωριακούς δρόμους, πιο μοναχικούς, πιο προσωπικούς. Και σε αντίστοιχες επιλογές τελικά. Πήγαινα πάντα με το πιο ουσιαστικό και το πιο βαθύ και απεχθανόμουν το mainstream. Η οικογένεια μου στο ΠΑΣΟΚ, εγώ στην αριστερά, την ανοιχτόμυαλη τάχαμου τάχαμου δήθεν αριστερά - τρομάρα μας. Κι αφού έφαγα ήττα κι από εκεί και φλέρταρα με την οικολογία - όχι ότι το σταμάτησα - κι αφού έζησα τη φούσκα και το αδιέξοδο της πλατείας, αισθάνομαι τώρα στο πουθενά, χωρίς τοπίο συνάντησης με κανένα και βρίσκομαι πάλι σε ακόμα πιο μοναχικά μονοπάτια.

Και συνεχίζω να λέω ότι σίγουρα κάπου φταίω. Προς στιγμήν θαμπώθηκα κι εγώ λίγο από τη δανεική ευτυχία τριγύρω μου. Όχι ότι ήμουν ωφελούμενη άμεσα. Έμμεσα μόνο. Ψιλο-ονειρεύτηκα ένα πιο μεγάλο σπίτι και λιμπίστικα χλιδάτα ταξίδια. Τίποτα δεν έκανα τελικά από τα δύο. Ήρθαν κι έφυγαν από μέσα μου έτσι απλά. Προ κρίσης. Προ αποσύνθεσης και παντελούς αποδόμησης της πραγματικότητας στην οποία ζούμε. Τα μόνα σταθερά είναι η οικογένεια μου, εκείνη που είχα κι έχω ως ύπαρξη - ακόμα και με τους απόντες της - κι εκείνη που δημιούργησα, το χαμόγελο του παιδιού μου και οι καλοί μου φίλοι. Να'ναι όλοι καλά και να είμαι κι εγώ καλά γι' αυτούς.

Γαμώτο. Ζορίζομαι τελευταία να χαμογελάω. Και χρειάζομαι ένα-δύο ποτήρια κρασί για να χαλαρώσω και να ξεχαστώ. Ξεχνιέμαι όμως με την τέχνη. Ακούω ακόμα πιο πολύ μουσική και για 3 λεπτά ο χρόνος σταματάει και περνάω σε άλλη διάσταση. Σκαρώνω στιχάκια με όλο και μεγαλύτερη ευκολία - ελπίζω να βρουν φωνή. Νιώθω όλο και πιο σίγουρη γι' αυτό - και στο λεπτό απογοητεύομαι. Είναι κι η αλλαγή της εποχής που έχει από μόνη της μια μελαγχολία. Είναι κι η Πανσέληνος που πέρασε. Είναι κι ο ύπνος μου που έχει δυσκολέψει.

Να τολμήσω να ελπίσω ότι θα ανακάμψω;

Καλό φθινόπωρο

Πω πω...! Πάει καιρός! Πολύς καιρός από τότε που έχω να γράψω εδώ.

-Κι αν έχεις γράψει τον τελευταίο καιρό!

Ναι...είχα μάλλον πολλά να πω. Ελπίζω να έχω για πολύ καιρό ακόμα. Είχα εγώ πολλά να πω, είχαν κι οι καιροί πολλά να μου πουν. Να μας πουν. Όχι πάντα καλά. Αλλά ήταν σίγουρα πολλά. Θυμός, αγωνία, βραδιές στην πλατεία, η αίσθηση του άστοχου, απογοήτευση και μεγαλύτερος θυμός, η αίσθηση του άδικου, ανασφάλεια μεγάλη, η μυρωδιά του γιασεμιού στην πόλη κόντρα στα βουνά με τα σκουπίδια στο Παγκράτι και τα Εξάρχεια, το θερινό σινεμά που δεν πρόλαβα να πάω, το καλοκαίρι που τέλειωσε πριν αρχίσει, οι βίαιοι αποχαιρετισμοί και τα στενάχωρα αντίο, οι βραδινές κουβέντες στη βεράντα στο εξοχικό με τους κατα-δικούς σου ανθρώπους, τα γέλια διαβάζοντας τ' αστέρια, τα γλυκά της J, η μπισκοτο-τούρτα της Δ, οι καλοκαιρινές συναυλίες που έζησες, οι στίχοι που σε ποτίσανε και τους πήρες μαζί σου, τα απρόσμενα κοκτέιλ, τα δάκρυα που σου ξεφύγανε και τα στέγνωσε ο αέρας, εκείνη που μεγαλώνει και αισθάνεσαι πιο πολύ το πέρασμα του χρόνου, τα πάθη που ξεθωριάσανε, τα ταξίδια που δεν έκανες και εκείνα που σου προκύψανε ευτυχώς, οι αγκαλιές της Μ, τα γέλια στο αυτοκίνητο, οι φίλοι που συνάντησες κι οι άλλοι που δεν πρόφτασες να δεις, η Κρήτη που δεν πήγες, η μυρωδιά απ' το θυμάρι δίπλα στην παραλία, η θάλασσα η γνώριμη που σε δρόσισε, το μπουρίνι του Αυγούστου που σε τρόμαξε, οι κουβέρτες που σε τύλιγαν μες στην καρδιά του Αυγούστου, οι άνθρωποι που συνάντησες, τα τραγούδια που ανακάλυψες, τα βιβλία που σου κάνανε παρέα, η φωτιά σου και το χιόνι να συνυπάρχουν.....

Γράφω σήμερα μετά από καιρό και δίνω σκόρπιες εικόνες, ασύνταχτες λέξεις και σκέψεις. Σιγά σιγά θα ξαναζεσταθώ. Θα βγάζω πιο πολύ νόημα ίσως. Ίσως και όχι. Στο επαναγράφειν. Καλό φθινόπωρο.....